عفونت های ناشی از زخم های جراحی یکی از شایع ترین عفونت ها هستند و عامل مهم عوارض و مرگ و میر هستند. از این رو ، تمرکز این مقاله بر شناخت و مدیریت عفونت های زخم جراحی است.
مشخص شدن عفونت ناشی از زخم های جراحی
برای درمان زخم ابتدا باید زخم به خوبی برسی شود. اگر زخم دارای عفونت باشد، عفونت زخم محل جراحی با معیارهای زیر مشخص می شود. عفونت ظرف ۳۰ روز بعد از عمل جراحی اتفاق می افتد و حداقل یکی از موارد زیر رخ دهد:
ترشحات چرکی از محل جراحی
زهکشی زخم
برای تشخیص حداقل باید یکی از علائم و نشانه های عفونت در زخم وجود داشته باشد مانند درد یا حساسیت ، تورم موضعی یا قرمزی و گرما.
علائم دیگر عفونت زخم عبارتند از:
تاخیر در بهبودی که قبلاً پیش بینی نشده بود.
تغییر رنگ بافت ها در داخل و در حاشیه زخم
بوی غیر طبیعی از محل زخم ناشی می شود.
با وجود مراقبت و مدیریت مناسب خونریزی از زخم وجود دارد.
لنفانژیت ، خط قرمز ناشی از زخم است و منجر به تورم غدد لنفاوی می شود.
عفونت های محل جراحی شامل آبسه، عفونت محل بخیه ، عفونت زخم محل ختنه در نوزادان یا عفونت زخم ناشی سوختگی هستند.
چه عواملی باعث عفونت زخم می شوند؟
عفونت زخم در اثر رسوب باکتری و آلودگی ها در محل جراحی ایجاد می شود. روش های مختلفی وجود دارد که آلودگی ها می توانند به زخم بروند.
تماس مستقیم – انتقال آلودگی ها به زخم از تجهیزات جراحی یا دست جراحان یا پرستاران یا برخورد با وسایل آلوده
پراکندگی در هوا – هوای اطراف آلوده به میکروارگانیسم هایی است که می توانند روی زخم قرار گیرند و باعث آلوده شدن زخم شوند.
ورود آلودگی – ورود جسمی آلوده به زخم و غشاهای مخاطی باعث عفونت زخم بیمار می شود.
شایع ترین ارگانیسم های ایجاد کننده مرتبط با عفونت زخم شامل Staphylococcus aureus / MRSA ، استرپتوکوک پیوژنز ، انتروکوکوس و سودوموناس آئروژینوزا است.
عوامل مؤثر در ایجاد عفونت زخم
مشخصات عمومی بیمار مانند سن ، چاقی ، سوء تغذیه
اختلالات غدد درون ریز و متابولیک
سیگار کشیدن
هیپوکسی / کم خونی
بیماری بدخیم
سرکوب سیستم ایمنی
خصوصیات زخم
بافت غیرقابل توصیف در زخم
ایسکمی بافتی
تشکیل هماتوم
ویژگی های زخم
مشکلات جراحی مانند:
مدت زمان عمل طولانی (بیشتر ۲ ساعت)
آلودگی حین عمل
مدت بیهوشی طولانی قبل از عمل
هیپوترمی
خطر عفونت زخم چیست؟
خطر ایجاد عفونت در زخم با نوع عمل در ارتباط است. برخی از انواع جراحی ها خطر ابتلا به آلودگی بیشتر از سایرین را دارند و این منجر به طبقه بندی بعدی زخم های جراحی می شود.
زخم عمل ضد عفونی نشده منجر به ایجاد عفونت می شود.
وجود التهاب حاد در زخم نیز از علائم عفونت است.
ورود آلودگی به اندام های داخلی
ایجاد برش در جراحی و رعایت نکردن اصول بهداشتی و ضد عفونی نکردن